Promieniowanie ultrafioletowe (UV) to zagrożenie dla naszych oczu.
Promienie UV mają długość mniejszą niż światło widzialne – mieszczą się między światłem widzialnym a promieniowaniem X, a tym samym mają większą energię niż światło widzialne. Największą energię mają fale UVC, ale te w dużej mierze są wychwytywane przez warstwę ozonową (tam, gdzie jeszcze jest wystarczająco gruba).
Promieniowanie UVB ma nieco mniejszą energię, ale częściowo przechodzi przez warstwę ozonową. Dzięki tym promieniom opalamy się, ponieważ ta długość fali stymuluje produkcję melaniny przez skórę. Niestety promieniowanie UVB sprzyja również rozwojowi czerniaka skóry, a także powoduje zaburzenia zabarwienia skóry i powstawanie zmarszczek.
Promieniowanie UVA ma mniejszą energię, ale przenika przez rogówkę i działa na soczewkę oka oraz siatkówkę.
Co prawda odruchowe mrużenie oczu i zwężenie źrenicy ograniczają przenikanie promieni UV do wnętrza oka w słoneczny dzień (duża ilość światła widzialnego), ale już w pochmurną pogodę te mechanizmy działają słabiej, a promieniowanie UV dociera w większej ilości do wnętrza gałki ocznej.
Promieniowanie UV docierając do naszych oczu może wywołać szereg niekorzystnych zmian:
Ślepota śnieżna, czyli ostre zapalenie nabłonka rogówki i spojówek jest spowodowane intensywną ekspozycją na promieniowanie UV. Przy długotrwałym narażeniu może także dojść do uszkodzenia siatkówki w okolicy plamki żółtej. Zwykle do przypadków ślepoty śnieżnej dochodzi w wysokich górach. Wynika to nie tylko z silnego odbijania się promieni UV od powierzchni śniegu, ale również z faktu, że ilość promieni UV docierających do ziemi jest tym większa im wyżej położony teren. Trzeba jednak pamiętać, że ślepoty śnieżnej można doświadczyć także na niżej położonych obszarach, i to nie tylko na śniegu, ale również np. na plaży. W części przypadków osoby, które przeszły epizod ślepoty śnieżnej są zmuszone do codziennego noszenia okularów przeciwsłonecznych do końca życia.
Uważa się, że tzw. skrzydlik, czyli przerost spojówki, który czasem przechodzi na rogówkę powodując upośledzenie widzenia jest również powiązany z długotrwałą ekspozycją oczu na promieniowanie UV.
Zaćma to obecnie najczęstsza przyczyna ślepoty na świecie. Corocznie rozpoznaje się ją u 16 milionów ludzi. WHO szacuje, że około 20% przypadków zaćmy jest spowodowane nadmierną ekspozycją na promieniowanie UV.
Najpoważniejszym zagrożeniem dla naszych oczu, które prawdopodobnie również ma związek z ekspozycją na promieniowanie UV jest czerniak gałki ocznej. Ten złośliwy nowotwór wywodzący się z komórek barwnikowych siatkówki częściej występuje u osób z jasnym kolorem oczu – niebieskim lub zielonym.
Nie tylko promieniowanie UV ma szkodliwe działanie na nasze oczy. Niekorzystne efekty wywołuje również tzw. światło niebieskie, czyli promieniowanie widzialne o wysokiej energii (HEVR). Bez przeszkód penetruje ono do wnętrza gałki ocznej docierając aż do siatkówki. Badania naukowe wskazują, że ten zakres światła widzialnego sprzyja rozwojowi zwyrodnienia plamki żółtej. Dużą ilość światła niebieskiego generują ekrany LCD – komputerów, tabletów i smartfonów.
Najlepszą ochroną przed promieniowaniem UV jest noszenie dobrej jakości okularów słonecznych lub okularów korekcyjnych z odpowiednią powłoką. Należy zwracać uwagę, czy szkła w okularach wychwytują 100% promieniowania UV. Ten parametr warto sprawdzić u optyka, który dysponuje odpowiednim sprzętem.
Trzeba też pamiętać, że ochrona przed UV jest szczególnie ważna w zimie, ponieważ śnieg odbija ok. 80% promieni UV. Osoby noszące soczewki kontaktowe wychwytujące promieniowanie UV, pomimo tego powinny używać okularów słonecznych, aby chronić pozostałą część oka.
Aby chronić się przed promieniowaniem HEV, na które jesteśmy narażeni dużo pracując przy ekranach LCD, należy stosować soczewki optyczne mające filtr „światła niebieskiego” – nawet jeżeli nie mamy wady wzroku, warto używać tzw. zerówek z filtrem.
Jeżeli chcieliby Państwo sprawdzić, na ile skutecznie Wasze okulary wychwytują promieniowanie UV, zapraszamy do OPTIFORMY. Sprawdzimy to bezpłatnie!
Co to jest wada wzroku?
Wada wzroku to stan, w którym oko nie potrafi zogniskować obrazu na siatkówce.
Dzieje się tak zazwyczaj w wyniku zbyt mocnego lub zbyt słabego układu optycznego oka albo jako efekt zbyt krótkiej lub zbyt wydłużonej gałki ocznej.
Zależnie od tego, czy obraz powstaje przed, czy za siatkówką mówimy odpowiednio o krótkowzroczności (bliskowzroczności, myopia) lub o nadwzroczności (dalekowzroczności, hyperopia).
Osoby z krótkowzrocznością mają problem z ostrym widzeniem przedmiotów położonych w większej odległości. Do korygowania krótkowzroczności używa się soczewek ujemnych (tzw. minusów).
W przypadku nadwzroczności problem z ostrym widzeniem dotyczy przedmiotów położonych blisko oka. Korekcję uzyskujemy stosując soczewki dodatnie (tzw. plusy)
Astygmatyzm natomiast jest wadą polegającą na ogniskowaniu obrazu w kilku punktach zamiast w jednym, co prowadzi do powstawania zniekształconego obrazu. Do korekcji astygmatyzmu używa się tzw. soczewek cylindrycznych.
